το χάνι της ΓραβιάςΑπό τη μαθήτρια της Α' τάξης Βάσια Τούμπα
http://gym-gravias.fok.sch.gr/gym/index.php?option=com_content&view=article&id=83&Itemid=64
Σε αυτό το Χάνι ο Ήρωας Οδυσσέας Ανδρούτσος, στις 8 Μαΐου του 1821, έδωσε μια σημαντική και ιστορική μάχη εναντίων των Τούρκων που κρατούσαν σκλαβωμένη την Ελλάδα για τετρακόσια χρόνια.
Μπήκε εμπόδιο στο δρόμο του Τούρκου πασά Ομέρ Βρυώνη ο οποίος με οκτώμισι [8.500] χιλιάδες στρατό και μεταξύ αυτών χίλιους [1000] ιππείς είχε ξεκινήσει από την Θεσσαλία καταπνίγοντας τις εξεγέρσεις των Ελλήνων, έχοντας στόχο να φτάσει ως την Πελοπόννησο και να καταστείλει την επανάσταση των Ελλήνων που ήδη είχε ξεκινήσει από το Μάρτιο του 1821.
(Οι Τούρκοι στη προσπάθειά τους να κρατήσουν τον έλεγχο κατέπνιγαν στην κάθοδό τους προς την Πελοπόννησο όποιον έμπαινε εμπόδιο τους.
Στις 23 Απριλίου στη περιοχή της Αλαμάνας βρίσκουν εμπόδιό τους τον Αθανάσιο Διάκο και τους άνδρες του οι οποίοι τους κάνουν ζημιά μα δε μπορούν να τους σταματήσουν και έτσι το πρωτοπαλίκαρο του Ανδρούτσου, ο Αθανάσιος Διάκος, καταλήγει στα χέρια των τούρκων και τον σουβλίζουν (Κιοσέ-Μεχμέτ πάσας Λαμίας ).
Έτσι οι Τούρκοι, με αρχηγό τον Ομέρ Βρυώνη συνεχίζουν το δρόμο τους προς τα Σάλωνα, μα δε πρέπει να φτάσουν ως το Μοριά.
Το Χάνι ήταν στο δρόμο του Ομέρ Βρυώνη, (στάση) λίγο πριν τα δύσβατα στενά ανάμεσα στα δυο βουνά Γκιώνα και Παρνασσό, από τα οποία ήταν αναγκασμένος να περάσει για να φτάσει στα Σάλωνα και από εκεί στην Ιτέα και να περάσει στο Αίγιο.
Ο Ανδρούτσος μαθαίνει για το θάνατο του Διάκου και θέλει να πάρει εκδίκηση.
(Ο Ομέρ Βρυώνης γνωρίζει τον Οδυσσέα από την αυλή του Αλή πασά και πιστεύει πως με ταξίματα θα τον κερδίσει και θα τον πάρει μαζί του και ώσπου να πλησιάσει στη περιοχή του τάζει με μηνύματα πως αν τον ακολουθήσει θα του δώσει τη διοίκηση της Στερεάς Ελλάδας).
Την ίδια ώρα οι οπλαρχηγοί της περιοχής δίνουν συνάντηση κοντά στο Χάνι, θέλουν να μπουν εμπόδιο στους Τούρκους, θεωρούν πως κάποια σημεία στην περιοχή, λόγω της εδαφικής μορφολογίας της, είναι κατάλληλα για να οχυρωθούν. Όμως ο Ανδρούτσος που λίγο πριν έχει φτάσει στην περιοχή για να βοηθήσει στον αγώνα, ακούγοντάς τους πρώτα, τους λέει πως για να έχουν αποτέλεσμα καλό και να κάνουν μεγαλύτερη ζημιά στον Ομέρ Βρυώνη πρέπει να κλειστούν μέσα στο Χάνι. Και αφού τον θεωρήσανε τρελό… αυτό έκαναν.
Πιάστηκαν πρώτα στο χορό και μετά κλείστηκαν μέσα στο χάνι όσοι χώρεσαν, 118 άνδρες μαζί και ο χανιτζής. Οι δε υπόλοιποι που έμειναν έξω οχυρώθηκαν όπου μπόρεσαν για να βοηθήσουν καλύτερα…….
Ο Ομέρ Βρυώνης έφτασε στο Χάνι στις 8 του Μάη ημέρα Κυριακή.
Ο Ανδρούτσος ρίχνει στον Δερβίση, που φέρνει τα μηνύματα ή ξόρκια απ’ το κοράνι, και αμέσως αρχίζει η μάχη που κράτησε μια ολόκληρη ημέρα…..
Εφτά γιουρούσια (επιθέσεις) έκανε ο Τούρκος για να πάρει το Χάνι μα δε τα κατάφερε. Τον πήρε η νύχτα και σταμάτησε όταν είδε πως κόντευε να χάσει τη μισή του δύναμη. Σκέφτηκε πως άλλη λύση δεν είχε παρά να φέρει κανόνι από τη Λαμία (Ζητούνι) με το ξημέρωμα κιόλας για να γκρεμίσει το χάνι (Την εποχή εκείνη, όταν έπεφτε η νύχτα ο πόλεμος σταματούσε και από τις δύο πλευρές).
Όταν το σκοτάδι έπεσε για τα καλά και όλα ησύχασαν, ακούστηκε σαν αμανές ένα τραγούδι μήνυμα από Έλληνα που βρισκόταν ανάμεσα στους Τούρκους, τον Χρήστο Μπαλάσκα.
Κάκιωνε τάχα τον Ανδρούτσο λέγοντάς του πως ταχιά που θα έφερναν το κανόνι δε θα γλίτωνε …
Ο Οδυσσέας πήρε το μήνυμα, σκέφτηκε πως ότι ήταν να κάνει το είχε κάνει. Αν την επόμενη μέρα έφτανε το κανόνι δεν θα γλίτωναν. Έτσι αποφάσισε να βγάλει τους άνδρες του ξετρυπώντας από την πίσω μεριά του Χανιού, σέρνοντας ανάμεσα στο στρατό και στα πτώματα των Τούρκων.
Τους φυγάδεψε ψηλά στο βουνό κοντά στο χωριό Παλιοχλωμός, στο Χάνι του Σκορδά. Εκεί είχε δώσει συνάντηση με τους λίγους που είχαν μείνει έξω από το Χάνι.
Όταν έφτασαν ψηλά και εξασφαλίστηκαν, χάρηκαν όλοι για τη νίκη τους …
Την επόμενη μέρα οι Τούρκοι δε πίστευαν αυτό που τους είχε συμβεί … Έμειναν στη περιοχή οκτώ (8) ημέρες μέχρι να μαζέψουν τους νεκρούς και τους τραυματίες τους και δε μπορούσαν να συνεχίσουν παρά μόνο να γυρίσουν πίσω στο Ζητούνι.
Από των Ελλήνων τα βόλια ούτε ένα δε πήγε χαμένο. Μόνο δυο παλικάρια χάθηκαν, ο Σεφέρης και ο Καπλάνης και αυτά από άστοχο βόλι.
Αποτέλεσμα της μάχης αυτής ήταν πως οι Τούρκοι δεν επιχείρησαν να συνεχίσουν την προέλασή τους προς την Πελοπόννησο, αλλά γύρισαν πίσω, και στράφηκαν προς την ανατολικότερη Στερεά και την Εύβοια …
Η μάχη αυτή στο Χάνι της Γραβιάς ήταν ένα από τα σπουδαιότερα γεγονότα του Ιερού Αγώνα και έσωσε την Επανάσταση κατά τα πρώτα της βήματα: Δόθηκε χρόνος, μέχρι το 1825, να απελευθερωθεί η Πελοπόννησος και σιγά - σιγά και η Στερεά Ελλάδα, χάρη στη γενναιότητα αυτού του ήρωα και στην ιδέα του να αιφνιδιάσει τους Τούρκους με αυτό τον τρόπο, την κατάλληλη χρονική στιγμή, πετυχαίνοντας μια τόσο σημαντική νίκη για τη μετέπειτα εξέλιξη της απελευθέρωσης της Ελλάδας, κάνοντας κάστρο ένα τόσο δα μικρό χάνι ...
Το πραγματικό χάνι δε μπόρεσε να σωθεί, αφού μετά τη μάχη εγκαταλείφθηκε και στη θέση των θεμελίων του ανεγέρθηκε αργότερα, το έτος 1888, ως ελάχιστος φόρος τιμής, η Προτομή του ήρωα Οδυσσέα Ανδρούτσου.
Το κτίσμα αυτό που υπάρχει και επισκέπτεστε σήμερα είναι πιστό αντίγραφο του παλαιού χανιού σε φυσικό μέγεθος.
http://gym-gravias.fok.sch.gr/gym/index.php?option=com_content&view=article&id=83&Itemid=64
Σε αυτό το Χάνι ο Ήρωας Οδυσσέας Ανδρούτσος, στις 8 Μαΐου του 1821, έδωσε μια σημαντική και ιστορική μάχη εναντίων των Τούρκων που κρατούσαν σκλαβωμένη την Ελλάδα για τετρακόσια χρόνια.
Μπήκε εμπόδιο στο δρόμο του Τούρκου πασά Ομέρ Βρυώνη ο οποίος με οκτώμισι [8.500] χιλιάδες στρατό και μεταξύ αυτών χίλιους [1000] ιππείς είχε ξεκινήσει από την Θεσσαλία καταπνίγοντας τις εξεγέρσεις των Ελλήνων, έχοντας στόχο να φτάσει ως την Πελοπόννησο και να καταστείλει την επανάσταση των Ελλήνων που ήδη είχε ξεκινήσει από το Μάρτιο του 1821.
(Οι Τούρκοι στη προσπάθειά τους να κρατήσουν τον έλεγχο κατέπνιγαν στην κάθοδό τους προς την Πελοπόννησο όποιον έμπαινε εμπόδιο τους.
Στις 23 Απριλίου στη περιοχή της Αλαμάνας βρίσκουν εμπόδιό τους τον Αθανάσιο Διάκο και τους άνδρες του οι οποίοι τους κάνουν ζημιά μα δε μπορούν να τους σταματήσουν και έτσι το πρωτοπαλίκαρο του Ανδρούτσου, ο Αθανάσιος Διάκος, καταλήγει στα χέρια των τούρκων και τον σουβλίζουν (Κιοσέ-Μεχμέτ πάσας Λαμίας ).
Έτσι οι Τούρκοι, με αρχηγό τον Ομέρ Βρυώνη συνεχίζουν το δρόμο τους προς τα Σάλωνα, μα δε πρέπει να φτάσουν ως το Μοριά.
Το Χάνι ήταν στο δρόμο του Ομέρ Βρυώνη, (στάση) λίγο πριν τα δύσβατα στενά ανάμεσα στα δυο βουνά Γκιώνα και Παρνασσό, από τα οποία ήταν αναγκασμένος να περάσει για να φτάσει στα Σάλωνα και από εκεί στην Ιτέα και να περάσει στο Αίγιο.
Ο Ανδρούτσος μαθαίνει για το θάνατο του Διάκου και θέλει να πάρει εκδίκηση.
(Ο Ομέρ Βρυώνης γνωρίζει τον Οδυσσέα από την αυλή του Αλή πασά και πιστεύει πως με ταξίματα θα τον κερδίσει και θα τον πάρει μαζί του και ώσπου να πλησιάσει στη περιοχή του τάζει με μηνύματα πως αν τον ακολουθήσει θα του δώσει τη διοίκηση της Στερεάς Ελλάδας).
Την ίδια ώρα οι οπλαρχηγοί της περιοχής δίνουν συνάντηση κοντά στο Χάνι, θέλουν να μπουν εμπόδιο στους Τούρκους, θεωρούν πως κάποια σημεία στην περιοχή, λόγω της εδαφικής μορφολογίας της, είναι κατάλληλα για να οχυρωθούν. Όμως ο Ανδρούτσος που λίγο πριν έχει φτάσει στην περιοχή για να βοηθήσει στον αγώνα, ακούγοντάς τους πρώτα, τους λέει πως για να έχουν αποτέλεσμα καλό και να κάνουν μεγαλύτερη ζημιά στον Ομέρ Βρυώνη πρέπει να κλειστούν μέσα στο Χάνι. Και αφού τον θεωρήσανε τρελό… αυτό έκαναν.
Πιάστηκαν πρώτα στο χορό και μετά κλείστηκαν μέσα στο χάνι όσοι χώρεσαν, 118 άνδρες μαζί και ο χανιτζής. Οι δε υπόλοιποι που έμειναν έξω οχυρώθηκαν όπου μπόρεσαν για να βοηθήσουν καλύτερα…….
Ο Ομέρ Βρυώνης έφτασε στο Χάνι στις 8 του Μάη ημέρα Κυριακή.
Ο Ανδρούτσος ρίχνει στον Δερβίση, που φέρνει τα μηνύματα ή ξόρκια απ’ το κοράνι, και αμέσως αρχίζει η μάχη που κράτησε μια ολόκληρη ημέρα…..
Εφτά γιουρούσια (επιθέσεις) έκανε ο Τούρκος για να πάρει το Χάνι μα δε τα κατάφερε. Τον πήρε η νύχτα και σταμάτησε όταν είδε πως κόντευε να χάσει τη μισή του δύναμη. Σκέφτηκε πως άλλη λύση δεν είχε παρά να φέρει κανόνι από τη Λαμία (Ζητούνι) με το ξημέρωμα κιόλας για να γκρεμίσει το χάνι (Την εποχή εκείνη, όταν έπεφτε η νύχτα ο πόλεμος σταματούσε και από τις δύο πλευρές).
Όταν το σκοτάδι έπεσε για τα καλά και όλα ησύχασαν, ακούστηκε σαν αμανές ένα τραγούδι μήνυμα από Έλληνα που βρισκόταν ανάμεσα στους Τούρκους, τον Χρήστο Μπαλάσκα.
Κάκιωνε τάχα τον Ανδρούτσο λέγοντάς του πως ταχιά που θα έφερναν το κανόνι δε θα γλίτωνε …
Ο Οδυσσέας πήρε το μήνυμα, σκέφτηκε πως ότι ήταν να κάνει το είχε κάνει. Αν την επόμενη μέρα έφτανε το κανόνι δεν θα γλίτωναν. Έτσι αποφάσισε να βγάλει τους άνδρες του ξετρυπώντας από την πίσω μεριά του Χανιού, σέρνοντας ανάμεσα στο στρατό και στα πτώματα των Τούρκων.
Τους φυγάδεψε ψηλά στο βουνό κοντά στο χωριό Παλιοχλωμός, στο Χάνι του Σκορδά. Εκεί είχε δώσει συνάντηση με τους λίγους που είχαν μείνει έξω από το Χάνι.
Όταν έφτασαν ψηλά και εξασφαλίστηκαν, χάρηκαν όλοι για τη νίκη τους …
Την επόμενη μέρα οι Τούρκοι δε πίστευαν αυτό που τους είχε συμβεί … Έμειναν στη περιοχή οκτώ (8) ημέρες μέχρι να μαζέψουν τους νεκρούς και τους τραυματίες τους και δε μπορούσαν να συνεχίσουν παρά μόνο να γυρίσουν πίσω στο Ζητούνι.
Από των Ελλήνων τα βόλια ούτε ένα δε πήγε χαμένο. Μόνο δυο παλικάρια χάθηκαν, ο Σεφέρης και ο Καπλάνης και αυτά από άστοχο βόλι.
Αποτέλεσμα της μάχης αυτής ήταν πως οι Τούρκοι δεν επιχείρησαν να συνεχίσουν την προέλασή τους προς την Πελοπόννησο, αλλά γύρισαν πίσω, και στράφηκαν προς την ανατολικότερη Στερεά και την Εύβοια …
Η μάχη αυτή στο Χάνι της Γραβιάς ήταν ένα από τα σπουδαιότερα γεγονότα του Ιερού Αγώνα και έσωσε την Επανάσταση κατά τα πρώτα της βήματα: Δόθηκε χρόνος, μέχρι το 1825, να απελευθερωθεί η Πελοπόννησος και σιγά - σιγά και η Στερεά Ελλάδα, χάρη στη γενναιότητα αυτού του ήρωα και στην ιδέα του να αιφνιδιάσει τους Τούρκους με αυτό τον τρόπο, την κατάλληλη χρονική στιγμή, πετυχαίνοντας μια τόσο σημαντική νίκη για τη μετέπειτα εξέλιξη της απελευθέρωσης της Ελλάδας, κάνοντας κάστρο ένα τόσο δα μικρό χάνι ...
Το πραγματικό χάνι δε μπόρεσε να σωθεί, αφού μετά τη μάχη εγκαταλείφθηκε και στη θέση των θεμελίων του ανεγέρθηκε αργότερα, το έτος 1888, ως ελάχιστος φόρος τιμής, η Προτομή του ήρωα Οδυσσέα Ανδρούτσου.
Το κτίσμα αυτό που υπάρχει και επισκέπτεστε σήμερα είναι πιστό αντίγραφο του παλαιού χανιού σε φυσικό μέγεθος.
