Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2010

Αποδράσεις_Τροιζήνα

Τροιζήνα



Ως πρώτοι βασιλείς της περιοχής της Τροιζηνίας αναφέρονται ο Ωρος (1400 π।Χ।), ο εγγονός του Άλθηπος, και κατόπιν ο γιος του Αλθήπου Σάρων (1300 π.Χ.).

Μετά τον Σάρωνα, στο θρόνο ανέβηκε ο μέτοικος Άνθας, γιος του Δηϊμαχου και της Αλκυόνης ή Χιόνης, εγγoνός του Βορέα (1280 π.Χ.). Ο Άνθας ονόμασε την πόλη του Άνθεια. Ο αδελφός του Άνθα, Υπέρης, εγκαταστάθηκε στην αντικρινή χερσόνησο της Καλαυρίας μετονομάζοντάς την Υπέρεια.

Στην εποχή του Ηρακλή, γύρω στα 1260, οι γιοι του Πέλοπα του Ταντάλειου, Τροιζήν και Πιτθέας καταλαμβάνουν την Τροιζήνα.

Μετά την εισβολή στην Τροιζηνία τα δυο αδέλφια Πιτθέας και Τροιζήν μοιράζονται την εξουσία κι ο Πιτθέας αναγορεύεται βασιλιάς της Άνθειας (σημερινή Τροιζήνα). Ο Ανθας και ο γιος του Αέτιος κατέφυγαν τότε στη Μ. Ασία και ίδρυσαν την Αλικαρνασσό. Στη συνέχεια ο Τροιζήν κατέλαβε την Υπέρεια (σημερινή Καλαυρία), ενώ ο Υπέρης κατέυφυγε κι αυτός με άλλους Καλαβρούς και Αχαιούς οπαδούς του στην Κάτω Ιταλία, μετονομάζοντας έτσι την ευρύτερη περιοχή σε Καλαβρία (1250 π.Χ.). Μετά τον θάνατο του ενός από τους δύο πελοπίδες αδερφούς, του Τροίζηνος ο Πιτθέας συνενώνει τις δυο πόλεις και σε ανάμνηση του αδελφού του, τους δίνει το όνομα Τροιζήνα,.

Οι γιοι του Τροιζήνος, Ανάφλυστος και Σφηττός, μετά τον θάνατο του πατέρα τους φεύγουν προς την Αττική, όπου ιδρύουν την Ανάβυσσο και την Σφηττό (στην περιοχή των Σπάτων). Σε αυτούς αποδίδεται και η ίδρυση μίας ακόμα αττική πόλης της Πιθάης.

Μόνος πλέον ο Πιτθέας κυριαρχούσε στην Τροιζήνα και την Καλαυρία και το βασίλειό του εκτεινόταν από το όρος Ορθολίθι μέχρι το ιερό της Θερμησίας Δήμητρας, νότια του Σκυλλαίου ακρωτηρίου. [Το Σκύλλαιο πήρε το όνομά του από την κόρη του βασιλιά των Μεγάρων Νίσου (1240 πΧ), της Σκύλλης. Η Σκύλλη είχε ερωτευθεί τον Μίνωα, ο οποίος την ωθεί να προδώσει τον πατέρα της. Η ανταμοιβή της όμως υπήρξε αντάξια της προδοσίας της. Ο Μίνωας ξεπλήρωσε την ευεργεσία που του έκανε δένοντας την Σκύλλη από το πλοίο του και σέρνοντάς την μέσα στη θάλασσα μέχρι πνιγμού. Η ακτή που εκβράστηκε το πτώμα της -Τσελεβίνια - ονομάστηκε Σκύλλαιο].

Ο Πιτθέας εθεωρείτο ως ο σοφότερος άνθρωπος της εποχής, και αναφέρεται ότι είναι εκείνος που δίδαξε πρώτος τη ρητορική, περί της οποίας άφησε σύγγραμμα. Του αποδίδονται δε και τα ρητά: « Μηδέν άγαν» καθώς και «μη δικάσης πριν αμφοίν τον μύθον ακούσεις».

Ο Πιτθέας από το γάμο του απέκτησε μία κόρη, την Αίθρα, την οποία αρχικά επρόκειτο να νυμφευθεί ο Βελλεροφόντης, μυθικός ήρωας, γιος του Γλαύκου, βασιλιά της Εφύρας (Κορίνθου).

Όταν όμως, εκδιώχθηκε ο Βελλεροφόντης, και ο Πιτθέας επέλεξε τον βασιλιά των Αθηνών Αιγέα.


Εκείνα τα χρόνια (1250 π.Χ.) η Αίθρα ερωτοτροπούσε με το γιο του Καλαβρού, τον Πόρο. Ο Πόρος[1] όμως σκοτώνεται σε μάχη τη στιγμή που η Αίθρα μένει έγκυος στον Θησέα. Ο Πιτθέας, προς αποφυγήν του σκανδάλου, διαδίδει ότι πατέρας του κυοφορούμενου Θησέα είναι ο Ποσειδώνας, με τον οποίο η κόρη του συνεβρέθηκε παρά τη θέλησή της

Ο μυθικός βασιλιάς των Αθηνών, Αιγέας ( 1270 π.Χ.) γιος του Ερεχθίδη Πανδίονα του Β, παντρεύτηκε πολλές φορές, χωρίς να καταφέρει να αποκτήσει διάδοχο. Ηλικιωμένος πια κατέφυγε στο Μαντείο των Δελφών για να ζητήσει την γνώμη του. Εκεί πήρε τον εξής χρησμό: «Ασκού τον προύχοντα ποδάρνα, φέρτατε λαών, μη λύσης, πριν γουνόν Αθηναίων αφικέσθαι», δηλαδή: «Μη λύσεις τον προεξέχοντα πόδα του ασκού, μεγάλε αρχηγέ των λαών, πριν φθάσεις εις τον δήμον Αθηναίων».

Ο Πιτθέας αντελήφθη την έννοια του χρησμού, αλλά την απέκρυψε. Αντ’ αυτού δώρισε στον Αιγέα έναν ασκό με παλιό εκλεκτό κρασί. Ο Αιγέας ανύποπτος άνοιξε τον ασκό και ήπιε όλο το περιεχόμενο, πράγμα που απαγόρευε ο χρησμός. Κι όπως ήταν φυσικό μέθυσε. Τότε ο Πιτθέας βρήκε την ευκαιρία να τον κοιμίσει με την πολύ νεαρή κόρη του την Αίθρα. Με αυτόν τον τρόπο ο Πιτθέας προσπάθησε να καλύψει τις ερωτικές σχέσεις της Αίθρας με τον απόγονο του Καλαυρού.

Όταν ο Aιγέας συνήλθε από το μεθύσι του και απέκτησε συνείδηση του περιβάλλοντος και των γεγονότων, και χωρίς να γνωρίζει τίποτα για την προϋπάρχουσα εγκυμοσύνη της Αίθρας, σπεύδει αμέσως να αναλάβει την ευθύνη των υποτιθέμενων πράξεών του. Αφού συνέστησε στην Αίθρα να αναθρέψει αντάξια του πατέρα του και του παππού του το παιδί που έμελλε να γεννηθεί, την οδήγησε σε ένα σημείο του δρόμου Τροιζήνας – Ερμιόνης, εκεί όπου υπήρχε ογκώδης βράχος, ο επονομαζόμενος και «βωμός του Σθενίου Διός». Κάτω από αυτόν τοποθέτησε ο Αιγέας το σπαθί και τα σανδάλια του υποδεικνύοντας στην Αίθρα τι θα έπρεπε να κάνει το παιδί, εάν γεννιόταν αγόρι. Θα έπρεπε να μετακινήσει μόνος του τον ογκόλιθο να φορέσει τα σανδάλια και να ζωστεί το ξίφος του πατέρα του, σαν σημείο αναγνώρισης και στη συνέχεια να κατευθυνθεί προς την Αθήνα. Κατόπιν ο Αιγέας επέστρεψε στην Αθήνα, ενώ η Αίθρα Παρέμεινε στην Τροιζήνα, κοντά στον πατέρα της.

Όταν γεννήθηκε ο Θησέας (1230 π.Χ.) εξακολουθούσε να υπάρχει η φήμη ότι αυτός ήταν γιος του Ποσειδώνα, από τον οποίο η Αίθρα βιάστηκε όταν είχε πάει να προσφέρει σπονδές στον τάφο του Σφαίρου.

Όπως πιστεύεται, ο Θησέας γεννήθηκε στην αρχαία κώμη Γενέθλιο, που βρισκόταν στη μέση του δρόμου που οδηγεί από την Τροιζήνα στον Πώγωνα। Πώγων είναι το λιμάνι που αρχίζει από την ακτή που σήμερα λέγεται Βίδι. ΒΑ του Γενέθλιου κτίστηκε αργότερα ο ναός του Άρη, επειδή ο Θησέας νίκησε τις Αμαζόνες. Κατά τη νίκη του ο Θησέας απήγαγε και συνδέθηκε ερωτικά με την αμαζόνα Ιππολύτη ή Αντιόπη, με την οποία απέκτησε τον Ιππόλυτο.



[1] Κατά την Ελληνική Μυθολογία, η Μήτις, κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος, εθεωρείτο από τους αρχαίους (Ορφικούς) η προσωποποίηση της φρόνησης. Από την ένωσή της με τον Δία, γεννήθηκε ο Πόρος που σήμαινε τον πλούτο. Από τον Πόρο και την Πενία (φτώχια) γεννήθηκε ο Έρωτας.